Koren & groepen

GROEPSDRUK.
LEIDERSCHAP.
GROTE WOORDEN, VOOR ALLEDAAGSE DINGEN.

In Be My Superstar speelt groepsdruk een belangrijke rol. Wie neemt initiatief? Wie volgt? Wie wordt gedwongen om te volgen? Biedt iemand verzet?

Dit zijn zaken waar we elke dag mee te maken hebben in heel kleine dingen, maar ook in levensbepalende keuzes. Hoe ga je daar mee om? Wat is de kracht van een groep, of van een leider?

Hieronder vinden jullie een aantal opdrachten om met je klas/groep te doen. Zo ervaar je wat het is om te volgen, om gevolgd te worden, of om geen leider te hebben.

DE KRACHT VAN DE LEIDER

Een groep mensen is tot veel in staat. Goeie dingen, maar ook verschrikkelijke dingen. Dat kan komen doordat er een inspirerende leider aan het hoofd staat.

Oefening

• Noem een 'leider'. Dit kan een heel bekende persoon zijn (een president, een voetbalaanvoerder...), maar ook iemand uit je persoonlijke kring (een Scoutsleider, de schooldirecteur...). 
• Wat maakt van die mensen een 'leider'? Zijn daar bepaalde capaciteiten of competenties voor nodig? 
• Welke invloed hebben ze op de groep die ze leiden? Is dat als een positieve invloed? Of kan dat ook negatief zijn? (Zowel vanuit het standpunt van iemand binnen die groep of vanuit het standpunt van een buitenstaander)
• Maak je zelf deel uit van een groep, waaraan je je hecht verbonden voelt of waarme je opmerkelijke dingen kan bereiken?
• Welke groep(en) zijn dat?
• Wat zorgt voor dat gevoel van verbondenheid? 
  

In de Oud-Griekse theaterstukken was er ook al een ‘groep’. Zij werden het ‘koor’ genoemd, en deden meer dan enkel zingen. Ze kregen ook tekst om samen te zeggen of deden een synchrone choreografie. Hun ‘rol’ was die van een soort toeschouwer die commentaar gaf bij het gespeelde stuk. Vaak was dat een burgerlijke reactie, of werd er gebeden om bijstand van de goden, werd de heldhaftige Griekse held wat getemperd. Het koor vertolkte de gemiddelde stem van het volk. 

In Be My Superstar is er ook een koor. Geen zangkoor, wel een ‘spreekkoor’. Het zijn ook niet noodzakelijk enkel acteurs of muzikanten die deel uitmaken van dat spreekkoor, ook het publiek maakt er deel van uit. De koorleden zeggen/roepen ook niet dezelfde tekst op hetzelfde ogenblik. Er is dus geen echte ‘dirigent’ of leider, maar toch fungeert het spreekkoor als een ‘koor’, met een duidelijke stem.

Groepsopdracht

• Verspreid je met de groep over het lokaal. Duid één leider aan. Als iedereen stil staat en is, begint deze te stappen door het lokaal. Van zodra de leider beweegt, beweegt iedereen mee. Stopt de leider, dan stopt iedereen.
• In een tweede versie (met een andere leider) gebeurt hetzelfde, maar de leider varieert in staptempo (soms snel, soms heel traag, versnellen, ...). Iedereen eindigt met stilstand als de leider stil staan.
• Doe dit nog eens (terug met een andere leider), maar laat 1/3 van de groep langs de zijkant toekijken. Zij weten niet wie de leider is, en zouden dit niet te weten mogen komen. Zorg als groep dat het niet opvalt wie de leider is, door deze zo goed mogelijk te volgen en mee te versnellen en vertragen/stil te staan.

Een groep zonder leider

Tot nu toe volgde iedereen een leider. Dat is makkelijk, je kijkt naar één iemand en volgt die blindelings. In dit soort oefeningen mag dit natuurlijk. Maar bedenk eens een situatie waarin het fout kan aflopen, als een groep mensen blindelings iemands ideeën en bevelen volgt? Kan je daar tegen in gaan? Hoe?

Groepsopdracht

• Doe de oefeningen van daarnet opnieuw, maar dit keer zonder leider. Je spreekt dus niet af wie je gaat volgen!
  Verspreid je met de groep over het lokaal. Als iedereen stil staat en is, probeer je als groep allemaal samen te beginnen stappen. Geef geen stiekeme tekens als kuchen, knikken of wat dan ook!
• Als het samen starten lukt, probeer je in een volgende fase ook om samen te stoppen. Dit lukt best door samen te vertragen tot je uiteindelijk stil staat. 

Lukt dit? Of is er toch altijd iemand (dezelfde persoon) die initiatief neemt?
Wat voor gevoel geeft dit, als het lukt?

Groepsopdracht

• Ga de ultieme uitdaging aan met de groep: zorg dat iedereen rustig neerzit, sluit allemaal de ogen en tel tot 10. Niet samen, maar één per één. Alleen is er geen volgorde afgesproken. Iemand zegt plots ‘één’, na een tijdje zegt iemand anders ‘twee’, en zo ga je door tot je aan 10 komt. Zijn er 2 mensen die tegelijkertijd een cijfer zeggen, dan start je opnieuw.
• Spreek geen volgorde af, of bouw die ook niet op door telkens dezelfde mensen hetzelfde cijfer te laten zeggen.
• Geen paniek als dit niet lukt, dit is namelijk heel moeilijk! Je kan het iets eenvoudiger maken door eerst de ogen te openen, en pas in een tweede fase de ogen te sluiten.